Đây là điều kiện bắt buộc nếu muốn mở đường bay thẳng tới Hoa Kỳ, một thị trường hàng không được đánh giá là rất tiềm năng nhưng cũng rất khắt khe.
Rất khó để đạt được CAT 1
CAT 1 là chuẩn giám sát an toàn hàng không được phê chuẩn bởi chương trình Đánh giá an toàn hàng không quốc tế của Cục Hàng không liên bang Hoa Kỳ (FAA), dựa trên 8 tiêu chuẩn an toàn trọng yếu của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO).
8 vấn đề trọng yếu được FAA đánh giá bao gồm: hệ thống pháp luật liên quan đến lĩnh vực hàng không dân dụng; hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định, tài liệu hướng dẫn về an toàn của nhà chức trách hàng không; hệ thống tổ chức của hàng không dân dụng; công tác đào tạo và huấn luyện nguồn nhân lực, đặc biệt ở những vị trí chủ chốt liên quan đến lĩnh vực an toàn hàng không; hệ thống công cụ để thực hiện việc quản lý, đặc biệt là hệ thống công nghệ thông tin trong lưu trữ, quản lý, giám sát; công tác cấp chứng chỉ cho nhân viên hàng không bao gồm toàn bộ quá trình thi tuyển, giám sát, cấp bằng, đảm bảo tính công khai, minh bạch, chính xác; công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra của nhà chức trách hàng không; chế tài và khả năng khắc phục sau thanh tra, kiểm tra.
Đại sứ Hoa Kỳ Daniel J. Kritenbrink (trái) trao Chứng nhận đạt năng lực giám sát an toàn hàng không mức 1 cho Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng.Ảnh: TTXVN Ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Cục HKVN cho biết, để được phê chuẩn CAT 1, ngành HKVN đã phải chuẩn bị rất kỹ, từ năm 2012 đến nay. Đoàn thanh sát của FAA chỉ xem bằng cứ, hồ sơ mình đưa ra và tự nghiên cứu, không nghe giải thích. Sau 2 đợt rà soát kỹ thuật và một đợt thanh sát chính thức đối với nhà chức trách hàng không, FAA đều chỉ ra những vấn đề cần phải khắc phục.
Chỉ đến khi đã hoàn thiện toàn bộ các yêu cầu theo tiêu chuẩn, FAA mới quyết định cấp chứng chỉ. Không chỉ vậy, khi đã được cấp CAT 1, FAA sẽ quay lại đánh giá sau 1 năm và sau đó có thể kiểm tra đột xuất bất cứ lúc nào. Đạt được CAT 1 là điều kiện bắt buộc để các hãng hàng không của Việt Nam mở đường bay đến Hoa Kỳ, đồng thời tạo thuận lợi rất lớn cho các hãng hàng không Việt Nam trong hợp tác liên danh với hãng hàng không của Mỹ trên các máy bay của Việt Nam. Đặc biệt, chứng chỉ này còn khẳng định vị thế, uy tín không chỉ của ngành HKVN mà của đất nước Việt Nam trên trường quốc tế.
Bao giờ mở đường bay thẳng đến Hoa Kỳ?
Theo ông Đinh Việt Thắng, Hoa Kỳ là thị trường lớn, rất đông Việt kiều nhưng cũng là thị trường cạnh tranh rất khốc liệt. Để khai thác thị trường này, các hãng hàng không Việt Nam phải giải quyết được một số vấn đề như phải đầu tư rất lớn để mua máy bay tầm xa, công tác thị trường, kế hoạch hợp tác, liên danh… cũng phải được tính toán kỹ. Đặc biệt, hệ thống tư pháp Hoa Kỳ rất phức tạp, nếu không có sự chuẩn bị thì khó tránh khỏi thiệt hại khi khai thác thị trường. Hiện các hãng hàng không Việt Nam đều đã có sự chủ động đón cơ hội, tuy nhiên, để mở đường bay thẳng đến Hoa Kỳ cần có thêm thời gian để chuẩn bị.
Ông Dương Trí Thành, Tổng giám đốc Vietnam Airlines cho biết, việc mở đường bay tới Hoa Kỳ được coi là nhiệm vụ chính trị của hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines nên đã nghiên cứu từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, hiện hãng này chưa có máy bay đủ điều kiện kỹ thuật để khai thác thương mại đường bay thẳng đến Hoa Kỳ.
Nếu phương án khai thác có một điểm dừng thì chi phí và thời gian bay tăng lên nhiều, tính cạnh tranh của sản phẩm chưa đủ cao. Dự kiến, đến năm 2022, Vietnam Airlines mới có thể có được loại máy bay đáp ứng đủ yêu cầu kỹ thuật chở đủ tải khách và hàng từ Việt Nam tới Hoa Kỳ. Trong khi chờ đợi, Vietnam Airlines sẽ tiếp tục mở rộng nối chuyến và liên danh với các hãng hàng không Hoa Kỳ để khai thác thị trường này.
Các hãng bay khác như Vietjet, Bamboo cũng tỏ ra hào hứng với đường bay thẳng đến Hoa Kỳ nhưng hiện tại chưa hãng nào có thể triển khai sớm được. Các chuyên gia hàng không nhận định, thời gian đầu các hãng hàng không Việt Nam khai thác các đường bay thẳng tới Hoa Kỳ sẽ phải chịu lỗ, có thể lỗ tới 30 - 50 triệu USD/năm, kéo dài trong 5-10 năm, nhưng dự báo về lâu dài đường bay này sẽ có hiệu quả.
