Cuộc cách mạng Robot (K1): Chạy đua số lượng

(ĐTTCO) - Thế kỷ 19 đánh dấu sự tăng tốc công nghiệp hóa. Sang thế kỷ 20, công nghệ tự động hóa tiếp thêm sức mạnh cho nền công nghiệp thế giới. 
Và hiện nay, giới chuyên môn khẳng định loài người đang ở trong một giai đoạn thay đổi công nghệ mới cực kỳ quan trọng: Cuộc cách mạng Robot. 
Theo một khảo sát công bố ngày 7-2-2018 của Liên đoàn Robot Quốc tế (IFR), hiện nay quá trình ứng dụng robot vào hoạt động sản xuất trên thế giới đang gia tăng, với bình quân 74 robot/10.000 nhân viên trong các ngành công nghiệp sản xuất toàn cầu năm 2017, tăng so với mức 66 robot năm 2015.
Sự nổi lên của châu Á
Theo khu vực, mật độ robot trung bình ở châu Âu đang dẫn đầu, với 99 đơn vị, theo sau là châu Mỹ với 84. Tuy nhiên, với 63 đơn vị năm 2017, châu Á được xem là nơi có tốc độ tăng trưởng “dân số” robot cao nhất thế giới. Trung Quốc là nơi có mật độ robot gia tăng nhanh nhất trên thế giới, với mức tăng từ 25 đơn vị năm 2013 lên 68 đơn vị trong năm 2016. Hiện nay, mật độ robot của Trung Quốc đứng thứ 23 trên toàn thế giới, và Bắc Kinh đang đặt mục tiêu sẽ gia nhập top 10 quốc gia tự động hóa mạnh nhất thế giới vào năm 2020. Khi đó, mật độ robot của Trung Quốc sẽ tăng lên 150 đơn vị. Nước này cũng đặt mục tiêu bán được tổng cộng 100.000 robot công nghiệp sản xuất trong nước vào năm 2020. Năm 2017, các doanh nghiệp trong nước đã mua tổng cộng 27.000 robot từ các nhà cung cấp robot trong nước và 60.000 robot từ các nhà cung cấp nước ngoài.
 Do khối lượng lắp đặt robot ở châu Á cao trong những năm gần đây, khu vực này có tốc độ tăng trưởng cao nhất. Từ năm 2010-2016, tỷ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm của mật độ robot ở châu Á 9%, ở châu Mỹ 7% và ở châu Âu 5%.10 quốc gia/vùng lãnh thổ robot hóa hàng đầu trên thế giới là Hàn Quốc, Singapore, Đức, Nhật Bản, Thụy Điển, Đan Mạch, Hoa Kỳ, Italia, Bỉ và Đài Loan. Khu vực có sự tăng trưởng mạnh nhất trong tự động hóa là châu Á. 
Ông Junji Tsuda, Chủ tịch IFR
Trên toàn thế giới, Hàn Quốc là nơi có mật độ robot cao nhất trong ngành công nghiệp sản xuất - một vị trí quốc gia này đã nắm vững từ năm 2010. Mật độ robot của xứ sở Kim chi hiện vượt quá mức trung bình toàn cầu tới 8 lần, với 631 đơn vị. Tốc độ tăng trưởng cao này là kết quả của việc tiếp tục lắp đặt một lượng lớn robot đặc biệt trong ngành công nghiệp điện/điện tử và trong ngành công nghiệp ô tô. Singapore đứng thứ 2 với tỷ lệ 488 robot/10.000 nhân viên trong năm 2016. Khoảng 90% robot được lắp đặt trong ngành công nghiệp điện tử ở Singapore.
Xét về mật độ robot, Nhật Bản xếp hạng thứ 4 trên thế giới. Năm 2016, 303 robot được lắp đặt trên 10.000 nhân viên trong ngành sản xuất - sau xếp hạng thứ 3 của Đức (309 robot). Tuy nhiên, hiện Nhật Bản là nhà sản xuất robot công nghiệp chiếm hàng đầu thế giới, với năng lực sản xuất của các nhà cung cấp trong nước đạt 153.000 chiếc trong năm 2016 - mức cao nhất từng được ghi nhận. Hiện nay, các nhà sản xuất của Nhật Bản cung cấp 52% nguồn cung robot toàn cầu.
Cuộc cách mạng Robot (K1): Chạy đua số lượng ảnh 1 Một triển lãm robot tại Nhật Bản. 
Châu Âu và Bắc Mỹ
Quốc gia tự động hóa cao nhất của châu Âu là Đức - xếp thứ 3 trên toàn thế giới với 309 đơn vị. Nguồn cung hàng năm và số robot hoạt động trong các ngành công nghiệp ở nước này trong năm 2016 chiếm lần lượt 36% và 41% tổng doanh số bán robot tại châu Âu. Từ năm 2018-2020, nguồn cung hàng năm ở Đức dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng ít nhất 5% mỗi năm do nhu cầu ngày càng cao về robot trong ngành công nghiệp nói chung và trong ngành công nghiệp ô tô.
Pháp có mật độ robot 132 đơn vị (xếp thứ 18 trên thế giới), cao hơn mức trung bình toàn cầu, nhưng tương đối yếu so với các nước Liên minh châu Âu (EU) khác. Các thành viên EU như Thụy Điển (223 chiếc), Đan Mạch (211 chiếc), Italia (185 chiếc) và Tây Ban Nha (160 chiếc), được hưởng mức tự động hóa cao hơn nhiều bằng cách sử dụng robot công nghiệp trong phân khúc sản xuất. Nhưng dưới chính phủ mới, Pháp đang trong quá trình lấy lại năng lực cạnh tranh trong các lĩnh vực sản xuất của mình. Điều này có thể thúc đẩy việc lắp đặt các robot mới trong vài năm tới. Trong năm 2017, số lượng lắp đặt robot tại Pháp ước tính tăng khoảng 10%. Từ năm 2018-2020, ước tính tỷ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm 5-10%, theo IFR.
Trong khi đó, Anh là quốc gia duy nhất của G7 có mật độ robot dưới mức trung bình của thế giới, với 71 đơn vị, xếp thứ 22 toàn cầu. Theo IFR, mật độ robot thấp là dấu hiệu của thực tế nước Anh có khả năng tự động hóa trong sản xuất công nghiệp chưa cao. Mặc dù London đã quyết định rời khỏi EU (Brexit), hiện tại vẫn có rất nhiều kế hoạch đầu tư được đề xuất để mở rộng năng lực và hiện đại hóa các công ty ô tô trong và ngoài nước. 
Các nước Đông Âu như Slovenia (137 đơn vị, đứng thứ 16 trên thế giới), Slovakia (135 đơn vị, xếp thứ 17 trên toàn thế giới) đều có mật độ robot cao hơn Thụy Sĩ (128 đơn vị, xếp thứ 19 trên thế giới). Cộng hòa Séc xếp thứ 20 trên quy mô toàn cầu với 101 đơn vị. Nguồn cung robot tại Cộng hòa Séc và Slovakia chủ yếu phụ thuộc vào nhu cầu của ngành công nghiệp ô tô. Slovenia là nước thành công nhất trong số các nước Balkan với 60% tổng số lượng cung cấp robot được sử dụng chủ yếu cho ngành công nghiệp ô tô (387 robot, tăng 33% so với năm 2015).
Mật độ robot tại Hoa Kỳ tăng đáng kể lên 189 robot/10.000 nhân viên vào năm 2016, trở thành quốc gia đứng thứ 7 trên thế giới. Từ năm 2010, nhu cầu hiện đại hóa các cơ sở sản xuất trong nước đã thúc đẩy doanh số bán robot tại Hoa Kỳ. Động lực chính của sự tăng trưởng này là xu hướng liên tục tự động hóa sản xuất nhằm tăng cường các ngành công nghiệp Hoa Kỳ trên thị trường toàn cầu và củng cố năng lực sản xuất trong nước. Ngành công nghiệp ô tô vẫn dẫn đầu là khách hàng chính của robot công nghiệp với khoảng 52% tổng doanh thu trong năm 2016. IFR dự báo doanh số bán robot tại Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tăng từ năm 2017 đến năm 2020 với mức trung bình ít nhất 15% mỗi năm.
Mật độ robot tại Canada đã tăng lên và đạt 145 đơn vị trong năm 2016, xếp thứ 13 trên toàn thế giới. Tăng trưởng chủ yếu do việc lắp đặt trong ngành công nghiệp ô tô. Việc Mexico ngày càng đóng vai trò như một trung tâm sản xuất cho các nhà sản xuất ô tô và các nhà cung cấp phụ tùng ô tô xuất khẩu sang Hoa Kỳ và Nam Mỹ đã biến ngành công nghiệp ô tô ở Mexico trở thành khách hàng chính của ngành robot với tỷ trọng 81% trong năm 2016. Dù vậy, mật độ robot ở nước này chỉ đạt mức 33 đơn vị, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của thế giới đứng thứ 31 trên toàn cầu.
(còn tiếp)

Các tin khác