Phim tư nhân độc chiếm điện ảnh Việt

Xu hướng điện ảnh hiện đại
Với khẩu hiệu “Xây dựng nền công nghiệp điện ảnh Việt Nam hiện đại và nhân văn”, tiêu chí LHP lần thứ 20 hướng đến các tác phẩm điện ảnh thể hiện được nội dung tư tưởng nhân văn, có thủ pháp nghệ thuật sáng tạo, chất lượng kỹ thuật đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ hội nhập quốc tế, phù hợp với mục tiêu chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, trong đó điện ảnh là một trong những ngành quan trọng nhất.

Bà Ngô Phương Lan, Cục trưởng Cục Điện ảnh, Trưởng Ban tổ chức cho biết: Như thông lệ, chương trình phim dự thi có 4 hạng mục Phim truyện điện ảnh; phim tài liệu; phim khoa học và phim hoạt hình. Theo đó, phim tham dự LHP Việt Nam phải là phim nói tiếng Việt do các cơ sở điện ảnh Việt Nam sản xuất hoặc hợp tác với tổ chức, cá nhân nước ngoài sản xuất và không có tranh chấp về bản quyền. Những tác phẩm này cũng phải thỏa mãn tiêu chí chưa tham dự LHP Việt Nam lần thứ 19 và chưa tham dự Liên hoan Truyền hình toàn quốc…

Mặc dù gần 3 tháng nữa danh sách phim tham dự LHP mới chốt, nhưng đây cũng là dấu mốc đầu tiên trong lịch sử LHP Việt Nam, phim nhà nước không có mặt tranh giải ở thể loại phim truyện. Lý do 2 năm qua không có bộ phim nào được nhà nước đầu tư hay đặt hàng. Đạo diễn Lương Đình Dũng cho rằng chẳng có gì bất thường. Không nên phân biệt phim tư nhân và nhà nước, quan trọng là tác phẩm tham dự có hay không, chứ tất cả đều là nghệ sĩ, cũng làm phim dựa trên những quy định của Luật Điện ảnh.

Để phát triển công bằng, cứ phim nào hay được coi trọng, trao giải. Còn theo NSND Lý Thái Dũng, các hãng tư nhân khi làm phim đều hướng tới thị trường của mình nên đừng đòi hỏi họ phải gánh vác sự nghiệp điện ảnh quốc gia. Tuy nhiên, ông Dũng cũng bày tỏ kỳ vọng vào một số phim có chất lượng xuất hiện trong thời gian gần đây như "Đảo của dân ngụ cư", hay "Cha cõng con"…

Việc thiếu vắng phim nhà nước - một đối thủ nặng ký tranh giải Bông sen vàng mỗi kỳ LHP Việt Nam, bà Ngô Phương Lan nói: “Bản thân tôi và ban tổ chức LHP cũng suy nghĩ về việc không có phim nhà nước tham gia LHP lần này. Nếu có vài phim nhà nước LHP sẽ trọn vẹn hơn, nhưng phải chấp nhận thực tế đã hơn 2 năm nay Nhà nước không đầu tư làm phim. Tuy nhiên, nhìn từ các phim tư nhân sản xuất trong 2 năm qua, tôi thấy không còn nhiều phim báo chí vẫn gọi là thảm họa, hài nhảm…

Vì vậy, khán giả có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng phim dự LHP Việt Nam lần thứ 20”. Chia sẻ thêm về việc tuyển chọn phim dự thi, Trưởng ban tổ chức LHP cũng khẳng định bên cạnh việc các hãng tự gửi phim dự thi, đơn vị này cũng sẽ chủ động lựa chọn và đưa ra lời mời đối với những phim không đăng ký tham dự LHP nhưng xét thấy phù hợp với tiêu chí của sân chơi này.

Thoáng hơn với dòng phim mới
Thiếu vắng phim nhà nước nhưng LHP năm nay lại mở thêm một cánh cửa mới dành cho thể loại phim remake - phim làm lại từ kịch bản, hoặc từ phim nước ngoài. Những phim thuộc thể loại này những mùa LHP trước chỉ có thể trình chiếu và không tranh giải, nhưng năm nay có thể đăng ký tham dự hạng mục tranh giải chính thức.

Giải thích về quyết định đưa dòng phim remake vào hệ thống tranh giải cá nhân, bà Ngô Phương Lan cho biết để đi đến quyết định này, ban tổ chức đã tiếp thu nhiều ý kiến cũng như được sự chấp thuận của Ban chỉ đạo LHP. Một đạo diễn khi được hỏi cho rằng giải Cánh diều đã loại phim remake không có lẽ gì giải Bông sen của Bộ Văn hóa-Thể thao-Du lịch lại đưa những phim này vào tranh giải chính thức. Theo đạo diễn này, phim remake phải là phim có sự sáng tạo, còn giống đến 1/3 số cảnh đã thành một bộ phim sao chép.

Nói rõ thêm về quy định này, bà Ngô Phương Lan cho rằng: “Tại sao phải đưa rành mạch vào quy chế như thế? Vì các nước cũng không có sự phân biệt, không nói đâu xa, Oscar cũng chấm những phim làm lại từ vở kịch, từ một bộ phim có thể làm lại rất nhiều lần và cũng không giới hạn... Chúng tôi cũng cố gắng làm theo thông lệ quốc tế, nhưng phải phù hợp và minh bạch rõ ràng theo tiêu chuẩn, thực tế Việt Nam, đó là lý do ban tổ chức quyết định đưa rõ vào quy định. Đây là thay đổi phù hợp với xu hướng phát triển của điện ảnh”.

Một trong nét mới của LHP năm nay là việc ban tổ chức đưa ra quy định rõ ràng về việc sẽ không xét dự thi đối với các phim có tranh chấp về bản quyền. Sự tranh chấp này theo TS. Ngô Phương Lan không tính tới các thông tin được đưa lên truyền thông hay mạng xã hội, Ban tổ chức chỉ xem xét khi có đơn thư cụ thể (thí dụ có tranh chấp về kịch bản, âm nhạc…). “Tiền lệ đã từng có phim chọn dự thi “Cánh diều Vàng” của Hội Điện ảnh Việt Nam bị loại khỏi cuộc chơi do có sự “tương đồng” về kịch bản so với một bộ phim nước ngoài. Vì thế, nếu phim đã được chọn dự thi có xảy ra tranh chấp về bản quyền trong quá trình chấm chọn, Ban tổ chức LHP cũng sẵn sàng dừng lại để xem xét đến cùng” - bà Lan nói.

Đây cũng là lần đầu tiên tại LHP Việt Nam có thêm giải cho phim ASEAN xuất sắc. Theo đó, giải thưởng điện ảnh ASEAN có chủ đề “Điện ảnh kết nối cộng đồng ASEAN” hướng tới phát hiện và khích lệ tài năng mới của điện ảnh trong khu vực. Mỗi quốc gia thành viên được gửi một phim truyện thời lượng từ 80 phút trở lên, sản xuất trong năm 2016-2017. Giải thưởng này không chỉ là điểm nhấn của liên hoan năm nay mà còn là hoạt động ý nghĩa kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN. Thời hạn cuối nhận phim dự giải đến ngày 10-11.

Bên cạnh các hạng mục giải thưởng chính thì Ban tổ chức cũng sẽ trao giải phim do khán giả bình chọn. Khác với lần tổ chức trước, phim được xét tranh giải Bông sen cũng có thể “ẵm” giải này, năm nay giải do khán giả bình chọn sẽ chỉ dành cho phim chiếu trong chương trình toàn cảnh. Phiếu bình chọn sẽ được phát trực tiếp ngoài rạp chiếu và niêm phong cho đến khi kết thúc LHP.