Gần 20 năm trước, hàng chục hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số ở các tỉnh miền núi phía Bắc vào khu rừng cuối xã Quảng Phú dựng nhà, lập làng sinh sống. Họ bạt rừng, làm nương rẫy, dần dà dòng người di cư đến càng nhiều và hình thành cụm dân cư. Năm 2016, cụm dân cư trên đã được UBND tỉnh Đắk Nông công nhận, lấy tên là thôn Phú Vinh thuộc địa giới hành chính của xã Quảng Phú quản lý. Dù vậy, đến nay hàng trăm hộ dân nơi đây vẫn chưa được cấp sổ hộ khẩu, không được cấp chứng minh nhân dân (CMND).
Ghé thăm nhà anh Phàng A Hồng (35 tuổi, ngụ thôn Phú Vinh), anh hớn hở khoe với chúng tôi vừa mới mua được xe máy mới. Chiếc xe là thành quả lao động của vợ chồng anh nhiều năm qua tích cóp, là tài sản giá trị nhất trong nhà. Mặc dù tiền là do vợ chồng anh Thể bỏ ra mua xe, nhưng việc đứng tên chủ xe lại là một người khác. “Vì mình không có CMND nên không đăng ký được giấy tờ xe, mà phải nhờ người họ hàng đứng tên giúp”, anh Thể lý giải.
Nhiều trẻ ở thôn Phú Vinh chưa được cấp giấy khai sinh nên gặp nhiều khó khăn trong việc đến trường
Ông Lục Văn Hiệp, Trưởng thôn Phú Vinh nhẩm tính, cả thôn có hơn 300 xe máy nhưng không ai được đứng tên chính chủ. Không chỉ vậy, vì không có CMND nên người dân ở thôn Phú Vinh không ai có giấy phép lái xe. “Mặc dù có phương tiện nhưng họ chỉ dám đi loanh quanh trong bản, chẳng ai dám ra ngoài trung tâm vì sợ cảnh sát giao thông hỏi giấy tờ. Mỗi lần có việc gì quan trọng, cấp bách, chúng tôi mới bất đắc dĩ đi ra khỏi thôn, nhưng phải đi lén lút rất khổ sở”, ông Hiệp phân trần.
Ông Vũ Hoàng Phú, Chủ tịch UNND xã Quảng Phú cho biết, thôn Phú Vinh có 350 hộ với khoảng 1.200 nhân khẩu và tất cả người dân trong thôn đều chưa được cấp sổ hộ khẩu. “Do đa số người dân thôn Phú Vinh di cư ở các tỉnh miền núi phía Bắc đến từ những năm 2000 và họ không có một loại giấy tờ tùy thân hoặc có nhưng đã thất lạc nên rất khó trong thủ tục cấp sổ hộ khẩu. Do đó, UBND xã đã có kế hoạch xin cơ chế đặc thù để cấp sổ hộ khẩu, làm CMND cho người dân ở thôn Phú Vinh để người dân được bình đẳng quyền công dân. “Hiện chính quyền địa phương đang cố gắng hoàn tất các thủ tục hành chính, quy hoạch đất ở và đất sản xuất tại thôn Phú Vinh để sớm làm thủ tục cấp sổ hộ khẩu, CMND cho bà con trong thôn”, ông Phú cho hay.
Ông Nguyễn Văn Đông, Chủ tịch UBND huyện Krông Nô cũng khẳng định, các cơ quan liên quan đang từng bước hoàn tất các thủ tục để cấp sổ hộ khẩu cho người dân thôn Phú Vinh. Bên cạnh đó, huyện cũng tổ chức xây dựng các cơ sở hạ tầng như trường mẫu giáo, kéo điện về thôn để đảm bảo đời sống cho người dân.
