VST - Chưa ra hàng đã biết ế

(ĐTTCO) - Theo kế hoạch, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) sẽ bán đấu giá 13,4 triệu cổ phần tại CTCP Vận tải và Thuê tàu biển Việt Nam (VST), với giá khởi điểm 1.200 đồng/cổ phần. Thế nhưng, với mức giá hiện tại 600 đồng/cổ phần, kế hoạch thoái vốn của Vinalines coi như thất bại.

Bán tàu trả nợ
Theo tin từ Sở Giao dịch CK Hà Nội (HNX), phiên đấu giá 13,4 triệu cổ phần dự kiến tổ chức ngày 5-12 với giá khởi điểm 1.200 đồng/cổ phần. Vinalines hiện là cổ đông mẹ nắm giữ tổng cộng 35,4 triệu cổ phần, tương ứng 58% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết đang lưu hành của VST. Như vậy, số cổ phần mang ra đấu giá chiếm 22,03% vốn điều lệ của VST. 
 Danh sách ngân hàng chủ nợ của VST, ngoài Viecombank còn có NHTMCP Á Châu (ACB) hơn 445 tỷ đồng, Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) hơn 291 tỷ đồng, NHTMCP Bảo Việt (Baoviet Bank) hơn 282 tỷ đồng.
Trước đó, một chủ nợ của VST là NHTMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), chi nhánh TPHCM, thông báo lựa chọn tổ chức bán đấu giá toàn bộ khoản nợ của VST. Tài sản đấu giá gồm nợ gốc 169,3 tỷ đồng và nợ lãi trên 55 tỷ đồng. Giá khởi điểm để đưa ra đấu giá 32% dư nợ gốc, tương đương 54 tỷ đồng.
Tài sản bảo đảm cho khoản nợ là tàu VTC Ocean, tên gọi cũ Marion Star. Đây là loại tàu hàng rời, đóng năm 1999 tại Philippines, trọng tải toàn phần 23.492DWT. Ngay bản thân VST, để trả nợ vào cuối năm 2017 đã bán tàu VTC Globe, đóng năm 1995 tại Nhật Bản, với trọng tải 23.726 DWT.
Nếu việc chào bán tàu của Vietcombank được đánh giá khá khả quan, ngược lại mức chào bán cổ phần của Vinalines được cho phi thực tế. Kết phiên giao dịch cuối tuần vừa qua, VST chốt ở mức 600 đồng/CP, chỉ bằng 1/2 so với mức giá khởi điểm Vinalines dự định mang ra chào bán. Đặc biệt, CP VST từ giữa năm 2016 nằm trong diện cảnh báo. Thực tế này cho thấy kế hoạch thoái vốn của Vinalines tại VST gần như nắm chắc thất bại. 
VST - Chưa ra hàng đã biết ế ảnh 1 Tài sản đảm bảo cho khoản nợ là tàu VTC Ocean (trước đây gọi là Marion Star).  
Lỗ âm vốn
Nguyên nhân khiến VST lâm vào tình trạng bi đát do ngành vận tải biển thế giới vẫn chìm trong khó khăn, sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008. Tình trạng dư thừa công suất khiến ngành vận tải biển điêu đứng, nhiều hãng tàu lớn thua lỗ, phá sản hoặc phải sáp nhập để duy trì hoạt động.
Mặc dù nền kinh tế thế giới đang trên đà phục hồi, nhưng do những vấn đề đặc thù còn tồn đọng trong ngành vận tải biển, như sự cố bất ngờ trong quá trình vận chuyển hàng trên biển (chi phí bảo hiểm tăng), giá dầu biến động… đã tác động không nhỏ đến chi phí hoạt động của các doanh nghiệp. 
Ngoài ra, xu hướng bảo hộ mậu dịch đang xuất hiện ở nhiều nền kinh tế lớn, đã khiến lượng hàng luân chuyển đi các quốc gia ngày càng giảm sút nghiêm trọng. Thêm vào đó, tiền cước vận chuyển ít thay đổi, hoặc tăng trưởng chậm, không đủ bù đắp chi phí, sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Những vấn đề trên là rào cản lớn về thị phần, khách hàng để ngành vận tải biển nói chung và VST nói riêng tăng trưởng.
Theo báo cáo tài chính (BCTC) quý III-2018 vừa được công bố, VST tiếp tục báo lỗ hơn 182 tỷ đồng. Dù khoản lỗ đã giảm mạnh so với cùng kỳ, nhưng cũng góp phần nâng tổng lỗ lũy kế chưa phân phối của doanh nghiệp đến ngày 30-9 lên 1.485 tỷ đồng. Tính đến hết quý III, tổng tài sản của VST 1.367 tỷ đồng, trong khi nợ phải trả 2.228 tỷ đồng, vượt 63% tổng tài sản.
Như vậy, VST âm vốn chủ sở hữu lên đến 860 tỷ đồng. Với kết quả kinh doanh bết bát này, NĐT khó chấp nhận bỏ ra số tiền gấp đôi thị giá để sở hữu doanh nghiệp đang bên bờ vực phá sản. 

Công ty mẹ vạ lây
Tại ĐHCĐ thường niên 2018, lãnh đạo VST đã thừa nhận những yếu kém của doanh nghiệp. Chẳng hạn, một số tàu đã trên 20 tuổi, tình trạng kỹ thuật không còn tốt nên kém khả năng cạnh tranh. Hiện VST chưa thành lập được bộ phận đánh giá rủi ro, chưa tính toán được mức biên chấp nhận rủi ro cho mình. Tiềm lực tài chính chưa mạnh, vốn đầu tư hạn chế, nên VST chưa có điều kiện trang bị tốt phương tiện, công nghệ để mở rộng cũng như duy trì vùng hoạt động.
Công tác nghiên cứu thị trường, marketing, tìm kiếm khách hàng còn thụ động và phụ thuộc nhiều vào nhà môi giới. Bên cạnh đó, việc lập kế hoạch kinh doanh và ngân sách cho từng bộ phận còn ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố chủ quan. Từ những yếu kém này, HĐQT của VST chỉ lên kế hoạch kinh doanh trong 2018 là “phấn đấu giảm lỗ tối đa”.
Điều đáng nói, ngay cả công ty mẹ Vinalines cũng trong tình trạng bi đát. Theo BCTC quý III vừa công bố, doanh thu của Vinalines giảm gần 1.000 tỷ đồng xuống còn 9.044 tỷ đồng. Do không được ghi nhận khoản giảm nợ 1.227 tỷ đồng như cùng kỳ năm ngoái vào khoản mục thu nhập khác, Vinalines báo lỗ 174 tỷ đồng. BCTC của Vinalines cũng cho thấy các công ty con, công ty liên kết, trong đó có VST, đã ghi nhận lỗ hơn 119 tỷ đồng cho công ty mẹ. Đây cũng là nguyên nhân khiến Vinalines lỗ lớn. 
Tính đến ngày 30-9, Vinalines ghi nhận lỗ lũy kế chưa phân phối 3.434 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu đạt 8.195 tỷ đồng, trong khi vốn góp chủ sở hữu trên 11.655 tỷ đồng. Khoản tiền lớn nhất Vinalines đang có 629 tỷ đồng trong quỹ đầu tư phát triển, còn 18 tỷ đồng trong các quỹ khác thuộc chủ sở hữu và hơn 92 tỷ đồng vốn khác thuộc chủ sở hữu.

Các tin khác