Tạo nguồn lực cho đô thị sáng tạo

(ĐTTCO) - Xây dựng đô thị sáng tạo (ĐTST) là nền tảng quan trọng để hướng đến mục tiêu xây dựng TPHCM trở thành TP thông minh, cần nguồn lực từ nhiều thành phần. Trong đó vai trò của doanh nghiệp (DN) cực kỳ quan trọng, TP cần tạo điều kiện để khơi dậy nguồn lực quan trọng này… Đó là quan điểm của lãnh đạo TPHCM tại Diễn đàn kinh tế TPHCM với chủ đề “Kiến tạo ĐTST, tương tác - vai trò vận động của DN”, tổ chức cuối tuần qua. 

Vai trò doanh nghiệp
Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho biết, đây là lần đầu tiên TPHCM tổ chức diễn đàn này nhằm thảo luận vai trò của DN trong việc xây dựng khu ĐTST, cũng như lắng nghe các sáng kiến để kết nối giữa 4 nhà Nhà nước - nhà DN - nhà khoa học và nhà đầu tư tài chính, trong việc nâng cao năng lực sáng tạo và hiệu quả đổi mới của DN.
Đồng thời, góp phần huy động mọi nguồn lực của xã hội, đặc biệt là nguồn lực của DN để cùng chung tay, góp sức đưa TP phát triển lên tầm cao mới. Theo Chủ tịch Nguyễn Thành Phong, trong những năm gần đây, cuộc CMCN 4.0 đã lan tỏa và tác động đến mọi lĩnh vực đời sống xã hội, tốc độ đột phá của cuộc cách mạng này đã làm thay đổi tận gốc các lực lượng sản xuất. 
Hòa chung dòng chảy của cuộc CMCN 4.0, TPHCM đã triển khai Đề án xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh giai đoạn 2017-2020 và tầm nhìn 2025. Trong đó, điểm nhấn là xây dựng khu ĐTST ở quận 2, 9 và Thủ Đức trên nền tảng phát triển kinh tế số và kinh tế tri thức.
Khu ĐTST này sẽ trở thành hạt nhân cốt lõi thực hiện cuộc CMCN 4.0 trên địa bàn và nền tảng để triển khai đề án đô thị thông minh trên toàn TP. Đặc biệt, việc triển khai ĐTST càng thuận lợi hơn khi TP được Quốc hội thông qua Nghị quyết 54 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM.
Điều này càng có ý nghĩa hơn khi TPHCM đang chuyển mình trở thành siêu đô thị, đang đóng góp 23% tổng sản phẩm quốc nội, 30% thu ngân sách, 16% sản lượng công nghiệp, 15% kim ngạch xuất khẩu và chiếm 32% số lượng DN cả nước. 
 Qua phát biểu của các diễn giả và tham luận, có thể khẳng định chủ trương của lãnh đạo TPHCM xây dựng khu ĐTST tương tác cao ở phía Đông TP là phù hợp với đặc điểm của TP và xu hướng phát triển kinh tế tri thức của thế giới. Thông qua diễn đàn, TP đã thu hoạch được nhiều bài học quan trọng, đặc biệt từ việc quản lý phát triển các TP sáng tạo, khu ĐTST tại Nhật Bản, Phần Lan, Trung Quốc, Singapore, Hàn Quốc và Israel.
Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân
Chủ tịch Nguyễn Thành Phong cho rằng, để xây dựng thành công khu ĐTST, TP cần có sự gắn kết, tương tác giữa tứ giác của cuộc CMCN 4.0 với 4 nhà trên. Trong đó, DN vừa đóng vai trò là trung tâm, vừa là động lực cho hoạt động đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động tạo ra sản phẩm có chất lượng và hàm lượng chất xám cao. DN còn là nơi đặt hàng, cung cấp nguồn nhân lực, tài chính, và quan trọng hơn là nơi xuất phát, triển khai các ý tưởng khởi nghiệp, ứng dụng công nghệ mới.
Vì vậy, thông qua diễn đàn này TP mong muốn các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia, nhà khoa học và DN cùng thảo luận và đề xuất các biện pháp hiệu quả, có đóng góp chân thành, thẳng thắn giúp TP huy động nguồn lực và phát huy thế mạnh của 372.000 DN trên địa bàn trong việc xây dựng khu ĐTST phía Đông TP.
“Chính quyền TPHCM cam kết làm hết sức mình để DN thực sự trở thành động lực của ĐTST. TP sẽ tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác cải cách hành chính, bảo đảm một môi trường kinh doanh thông thoáng, một khung pháp lý minh bạch; sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu của DN và cung cấp những hỗ trợ tốt nhất” - Chủ tịch Nguyễn Thành Phong nhấn mạnh.
Tạo nguồn lực cho đô thị sáng tạo ảnh 1 Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân trao đổi với đại biểu quốc tế dự diễn đàn. Ảnh: CAO THĂNG 
Góp phần thiết lập chuỗi giá trị gia tăng
Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Lê Thanh Liêm cho biết, khu vực phía Đông TP là nơi tập trung nhiều trường đại học, viện nghiên cứu, các DN với những sản phẩm mang hàm lượng khoa học - công nghệ cao. Tại đây, hiện có Khu Đại học Quốc gia với 18 trường đại học thành viên và viện nghiên cứu; Khu công nghệ cao TP giai đoạn 1 và 2 khoảng 1.066ha với 13 tập đoàn, công ty lĩnh vực công nghệ cao; Trung tâm thương mại dịch vụ tài chính tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, với diện tích 657ha; các khu công nghiệp, khu chế xuất gồm Linh Trung 1, 2, Cát Lái và Bình Chiểu.
 Với vai trò kiến tạo để phát triển, TPHCM cần tiếp tục làm tốt công tác quy hoạch, xây dựng các chiến lược, hoạch định các chương trình, đề án cụ thể, tập trung phát triển mô hình này đối với khu Đông TP. Trung ương và Chính phủ sẽ chung sức với TPHCM, đồng hành và sát cánh với cộng đồng DN để hướng tới mục tiêu xây dựng khu Đông của TP thành khu ĐTST, góp phần nhân rộng mô hình này trong chiến lược phát triển đô thị chính sách và tầm nhìn phát triển đô thị, không chỉ từ nay đến 2020 mà trong 5 năm tới trong chiến lược 2021-2030.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ
Sau khi hình thành, khu ĐTST của TP sẽ kết nối chặt chẽ và hiệu quả 3 chức năng là trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học - công nghệ; trung tâm giáo dục - đào tạo nhân lực có trình độ và chất lượng cao; trung tâm sản xuất, kinh doanh các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ công nghệ cao.
Đồng thời, khu ĐTST sẽ góp phần thiết lập chuỗi giá trị gia tăng (từ các khâu nghiên cứu khoa học cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, đào tạo nguồn nhân lực, thiết kế sản phẩm, sản xuất sản phẩm phụ trợ, sản xuất sản phẩm công nghiệp, tiêu thụ sản phẩm và cung ứng dịch vụ) trên nền tảng công nghệ cao, hạ tầng kỹ thuật và xã hội hiện đại theo chuẩn quốc tế và sự hỗ trợ tài chính hiệu quả cho DN.
Kết luận tại diễn đàn, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân, cho rằng TPHCM có rất nhiều tiềm năng, nhưng yếu tố quan trọng là phải nâng cao khả năng nghiên cứu và phát triển của các viện, trường, khu công nghiệp, khu công viên công nghệ; các trung tâm đô thị.
Qua 1 ngày với phiên toàn thể và 4 phiên thảo luận đã làm rõ về giải pháp nâng cao năng lực sáng tạo và hiệu quả đổi mới của DN; giải pháp nâng cao hệ sinh thái sáng tạo - khởi nghiệp và vai trò của DN lớn; giải pháp tăng cường quan hệ liên kết, tương tác giữa DN - cơ quan nghiên cứu khoa học, các trường - chính quyền trong quá trình xây dựng ĐTST, tương tác cao và các giải pháp thúc đẩy kế hoạch xây dựng khu phía Đông TP thành khu ĐTST - tương tác cao.
Phát biểu trước diễn đàn, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, khẳng định cách tiếp cận đối với xây dựng chính sách và chiến lược phát triển đô thị TPHCM là đơn vị đi đầu trong việc gợi mở, bàn bạc và có giải pháp chung đối với vấn đề có tầm quan trọng hết sức lớn lao này.
Chính phủ và chính quyền địa phương có vai trò kiến tạo môi trường đổi mới sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cho từng DN cũng như cộng đồng DN, nhưng có thực hiện được hay không chính cộng đồng DN giữ vai trò quyết định. Kết nối và sáng tạo nhằm phát huy tối đa các nguồn lực phát triển nền kinh tế tri thức và nền kinh tế số, vai trò động lực của DN là cốt lõi không chỉ cho TPHCM mà còn đặt trong tầm nhìn khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam. 
Cũng tại diễn đàn, các diễn giả đến từ một số quốc gia trên thế giới đã chia sẻ những kinh nghiệm trong quá trình phát triển ĐTST. Ông Ousmane Dione, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, cho rằng đổi mới sáng tạo rất quan trọng đối với TPHCM trong giai đoạn hiện nay. Để thực hiện thành công, phải có tầm nhìn về nhiều mảng, trong đó tập trung vào đổi mới sáng tạo.
Cụ thể, phải tận dụng các công nghệ mới, công nghệ đột phá, bổ sung bởi các nền công nghiệp hỗ trợ với hiệu suất cao. Đề cập về vai trò của DN trong việc thúc đẩy sáng tạo, TS. Ahmad Magard, Tổng Thư ký Liên đoàn sản xuất Singapore, khuyến nghị TPHCM cần tạo ra các DN mạnh nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh và tăng trưởng kinh tế của TPHCM. Đồng thời, sử dụng và khai thác công nghệ; thiết kế mô hình kinh doanh mới và sáng tạo; tạo môi trường DN chuyên nghiệp và tạo điều kiện cho các đối tác hợp tác và liên minh chiến lược.
TPHCM là một đầu tàu, động lực kinh tế của cả nước, đóng góp đến 30% GDP, 23% tổng thu ngân sách của cả nước. Do đó trong chiến lược, tầm nhìn, công cụ và chính sách phát triển đô thị, đặc biệt là mô hình ĐTST, TPHCM cũng có vai trò đi đầu và dẫn dắt cả nước.

Các tin khác