Ông Cameron giải thích: Vương quốc Anh sẽ nhận được đầu tư của Trung Quốc, trong khi Trung Quốc sẽ được hưởng quyền truy cập vào một thành viên hàng đầu của Liên minh châu Âu.
Nhưng mọi chuyện không hề diễn tiến theo cách đó.
Không chỉ đơn giản vì Anh đã rời khỏi EU, mà vì trong hàng ngũ của Đảng Bảo thủ cầm quyền, có sự gia tăng thù địch với Trung Quốc.
Những lo ngại về quyền con người, việc đối xử với Hồng Kông và mối quan hệ giữa Bắc Kinh với Huawei Technologies Co đã được phóng đại bởi đại dịch coronavirus. Cuộc khủng hoảng đã nhấn mạnh những nguy hiểm cả trong việc đối phó với một quốc gia có văn hóa che giấu và phụ thuộc quá nhiều vào một mối quan hệ thương mại.
Thay vì mở cửa cho đầu tư của Trung Quốc, chính phủ hiện đang xem xét việc bảo vệ các công ty quan trọng khỏi việc tiếp quản. Đất nước này từng chào đón công nghệ Trung Quốc - cho phép Huawei cung cấp thiết bị cho cơ sở hạ tầng 5G của mình vào đầu năm – nhưng hiện tại lại đang tìm kiếm các nhà cung cấp thay thế.
"Là một quốc gia, chúng ta đã chủ quan về mối đe dọa từ Trung Quốc quá lâu. Có một nhận thức ngày càng tăng rằng Trung Quốc chúng ta muốn thấy không phải là Trung Quốc như đang lộ diện hôm nay", ông Bob Seely, một nghị sĩ bảo thủ, người ngồi trong Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, nói.
Đây là cuộc đụng độ mà hai bên không cân sức. Nước Anh có thể đã từng cai trị một đế chế bao gồm Hồng Kông, nhưng ngày nay, nó lại là một câu chuyện khác.
Coronavirus đã tàn phá nền kinh tế Vương quốc Anh và nước này vẫn chưa đồng ý mối quan hệ thương mại mới với EU để thay thế mối quan hệ kết thúc vào ngày 31 tháng 12.
Trung Quốc lấn át cả về quy mô và sức mạnh địa chính trị, và sẵn sàng làm cho cuộc sống rất khó khăn khi các nhà lãnh đạo nước khác không "nghe lời" họ, như Canada có thể chứng thực.
Trung Quốc sẵn sàng khiến họ nhận hậu quả.
Ví dụ, Huawei khẳng định nó độc lập với nhà nước Trung Quốc. Nhưng các quyết định của HSBC Holdings Plc và Standard Chartered Plc nhằm ủng hộ các hành động của Trung Quốc tại Hồng Kông đã đặt ra câu hỏi về mức độ độc lập của bất kỳ công ty nào hoạt động trong phạm vi ảnh hưởng của Trung Quốc. Cuộc tranh cãi về việc SoftBank Group Corp.'s Arm Ltd. sa thải CEO của liên doanh Trung Quốc đã thêm vào những câu hỏi đó.
Trong hai thập kỷ qua, Vương quốc Anh đã tìm kiếm một mối quan hệ nồng ấm với Trung Quốc, ngay cả khi điều đó không thoải mái. Các nhà lãnh đạo của đất nước đã được mời tham dự các chuyến thăm cấp nhà nước, bao gồm cả ông Tập vào năm 2015.
Nhưng đằng sau hậu trường, căng thẳng nổi lên, ví dụ về việc người biểu tình nhân quyền được phép đứng trong các đám rước khác nhau và liệu các nhà báo có được phép đặt câu hỏi tại các cuộc họp báo chung hay không.
Các sự kiện gần đây tại Hồng Kông đã buộc chính phủ Anh phải tỏ rõ lập trường, và làm điều mà các nhà ngoại giao Anh không thích nhất: Đưa ra những lời chỉ trích công khai.
Hôm thứ Ba 9-6, Bộ trưởng Ngoại giao Anh Dominic Raab đã tweet nêu mối quan tâm sâu sắc của mình về đề nghị của Trung Quốc trong việc áp đặt luật an ninh quốc gia ở Hồng Kông. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, Wang Yi, nói với Raab rằng đất nước của ông chỉ đơn giản là bảo vệ an ninh quốc gia.
"Nước Anh có thể lãnh đạo Hồng Kông vì không có nước nào khác có thể; Chúng tôi là một quốc gia có nhiều người tham gia nhất", Chris Bryant, thuộc đảng Lao động, người cũng thuộc Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, nói. Ông nói thêm rằng Thủ tướng Boris Johnson chịu áp lực từ một nhà lãnh đạo phe đối lập có uy tín về việc phải đưa ra luận điểm nhân quyền.
Ông Johnson nhấn mạnh hôm thứ Tư 10-6 rằng chính phủ của ông có thể nói chuyện thẳng thắn với người Trung Quốc: "Tôi là một Sinophile (người thân Trung Quốc) và tôi tin rằng chúng ta phải tiếp tục làm việc với sức mạnh to lớn và đang trỗi dậy này. Tuy nhiên, khi chúng tôi lo ngại về nguồn gốc của Covid, hoặc cơ sở hạ tầng quan trọng của quốc gia hoặc những gì xảy ra ở Hồng Kông, chúng tôi phải thoải mái nêu ra những vấn đề đó - và đó là những gì chúng tôi dự định làm".
Với chính quyền Donald Trump đang công khai và chủ động công kích cách tiếp cận thân Trung của mình, Vương quốc Anh thấy mình bị ép giữa hai siêu cường. Điều đó đặc biệt khó xử đối với một quốc gia từng là một cường quốc, từng có thể buộc Trung Quốc phải làm theo ý mình.
Hệ quả là Vương quốc Anh hiện tìm cách đa dạng hóa khỏi Trung Quốc.
Sau cuộc khủng hoảng đầu năm về việc cung cấp thiết bị bảo vệ cho nhân viên y tế, cũng như các hàng hóa khác, chính phủ cho biết họ đang cố gắng xây dựng chuỗi cung ứng mạnh mẽ. Đặc biệt, Anh đã mở cuộc đàm phán với một nhà cung cấp công nghệ thay thế cho Huawei.
Vào thứ Ba, Bộ trưởng Kinh doanh Alok Sharma cho biết Dự luật Đầu tư và An ninh Quốc gia sắp tới sẽ xem xét cải thiện quy tắc đầu tư nước ngoài để "bảo vệ tài sản quan trọng của chúng ta".
Vẫn không rõ những gì sẽ được bao gồm trong định nghĩa về một "tài sản quan trọng", nhưng có lẽ nó sẽ không bao gồm một quán bia. Một năm sau khi Cameron lấy cho ông Tập một cốc bia, Tập đoàn China SinoFortone được báo cáo đã mua quán bia nơi họ uống.
