Chiến lược thắp sáng kinh tế đêm TPHCM?

(ĐTTCO) - Tháng 7-2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1129/QĐ-TTg phê duyệt đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam. TPHCM là một trong 10 tỉnh thành được Thủ tướng cho phép thí điểm tổ chức hoạt động dịch vụ ban đêm đến 6 giờ sáng hôm sau. 
Phố đêm Bùi Viện, TPHCM.
Phố đêm Bùi Viện, TPHCM.
Ngành du lịch TP đã bước đầu thiết lập đề án phát triển kinh tế đêm, nhưng nó có thực sự thắp sáng kinh tế đêm hay không vẫn còn là ẩn số. 
Có gì cho kinh tế đêm
“Nhiều nơi thừa chỗ ngủ nhưng thiếu chỗ chơi”, đó là phát biểu đáng chú ý của Chủ tịch HĐQT Công ty Du lịch Vietravel khi nói về những hoạt động về đêm phục vụ du khách hiện nay. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các sản phẩm du lịch ban ngày chỉ mang về 30% nguồn thu, còn lại 70% từ các hoạt động ban đêm. Những lợi ích kinh tế đêm mang lại đã được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ ra khi làm việc với lãnh đạo TPHCM, địa phương thu hút tới 50% lượng khách quốc tế của cả nước. Theo đó, cứ 4 tiếng đồng hồ thêm về kinh tế ban đêm đóng góp 5-8% GDP của TP. 
Song thực tế tài nguyên cho kinh tế đêm của TP vẫn còn nghèo nàn, không đủ hấp dẫn để lôi kéo du khách. Hiện tại vẫn chỉ dừng ở phố đi bộ Nguyễn Huệ, Bùi Viện, một số tàu nhà hàng khu vực bến Bạch Đằng, các quán cà phê, quán bar… Trong đó phố đi bộ Nguyễn Huệ thiếu rất nhiều dịch vụ để thu hút du khách, còn phố đi bộ Bùi Viện từ lâu đã trở thành phố ăn nhậu mà phần đông là người Việt, không phải du khách nước ngoài. Vẫn biết kinh tế đêm không chỉ phục vụ du khách nước ngoài, còn phục vụ du khách trong nước và người dân địa phương, nhưng với thực trạng trên, con phố này còn nhiều điều cần chỉnh đốn lại. Về đêm TPHCM có khá nhiều quán bar sang trọng trên những tòa nhà và khách sạn 5 sao, nhưng không phải du khách nào cũng có thể vào đó. Vì thế cũng không thể coi là điểm nhấn cho kinh tế đêm. 
Nhìn vào một số nước và vùng lãnh thổ xung quanh như Thái Lan hay Đài Loan, có thể thấy chợ đêm là mỏ vàng của kinh tế đêm. Gần như không du khách nào khi đến Thái Lan hay Đài Loan lại không ghé chợ đêm thưởng thức đặc trưng ẩm thực và thoải mái mua sắm. Trong khi đó, TPHCM không có khu chợ đêm đúng nghĩa, mọi thứ vẫn rất manh mún, vụn vặt. Đó có lẽ là lý do du khách không chỉ chi tiêu ít khi đến TP mà còn không lưu trú dài ngày. 
Mới đây, Sở Du lịch TP đã thiết lập đề án phát triển kinh tế về đêm với 2 nhóm giải pháp chính. Thứ nhất, hoàn thiện và nâng cao chất lượng về nhân sự, dịch vụ, cơ sở vật chất các điểm giải trí về đêm; đảm bảo công tác an toàn và an ninh cho các hoạt động giải trí; tập trung công tác truyền thông quảng cáo dịch vụ giải trí về đêm đến các thị trường mục tiêu. Thứ hai, phát triển các sản phẩm dịch vụ để tăng hoạt động kinh tế về đêm, như tăng cường biểu diễn văn hóa nghệ thuật và phát triển các khu ẩm thực, mua sắm. 

Kiên trì và xóa bỏ định kiến
Những năm gần đây, TPHCM liên tục đưa ra các sản phẩm du lịch mới như phố đông y, phố vàng bạc, du lịch đường thủy nội đô trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè… Nhưng đến nay dường như các sản phẩm này đều chết yểu khi chỉ còn cái tên, còn khả năng thu hút du khách gần như bằng không. Sản phẩm mới èo uột, những điểm đến cũ không còn hấp dẫn, rồi việc du khách đến chợ Bến Thành bị chặt chém, mua phải hàng kém chất lượng… chẳng có thay đổi đáng kể suốt nhiều năm nay. TPHCM vẫn loay hoay tìm điểm nhấn cho du lịch, dù mỗi năm có rất nhiều sự kiện được tổ chức.
Vì thế, phát triển kinh tế đêm không những đòi hỏi sự kiên trì, sáng tạo để tìm được nét thu hút riêng của TP, còn phải xóa bỏ nhiều định kiến bằng sự tham gia tích cực của nhiều sở ngành. Mặt trái của kinh tế đêm hiện nay sẽ làm phát sinh những vấn đề về an ninh trật tự và tệ nạn. Đây là điều khó tránh nhưng cần được đặt lên bàn cân để thấy lợi ích từ phát triển kinh tế đêm không nhỏ, từ đó cần sự vào cuộc tích cực hơn của cơ quan chức năng. 
Định kiến nữa cũng cần được xóa bỏ là phát triển kinh tế đêm sẽ tạo cơ hội hoạt động cho các dịch vụ nhạy cảm, như vũ trường, quán bar, karaoke, nhà hàng cũng như các điểm vui chơi giải trí về đêm. Bởi quy định hiện hành cấm các hoạt động như mại dâm, cá cược, cờ bạc, nhưng thực tế nó vẫn diễn ra lén lút dưới nhiều hình thức. Thời gian tới Bộ Tư pháp sẽ nghiên cứu xây dựng cơ chế triển khai thử nghiệm chính sách kinh doanh dịch vụ nhạy cảm, theo hướng hợp thức hóa một số loại hình hoạt động giải trí với người trưởng thành nhằm thu hút khách du lịch. 
Thời điểm này ngành du lịch nhiều quốc gia đều quay về điểm xuất phát trong thu hút du khách sau những ảnh hưởng của dịch Covid-19. Theo dự kiến khoảng tháng 6-2021, du khách quốc tế mới bắt đầu quay trở lại Việt Nam. Đây có thể xem như thời điểm thuận lợi để ngành du lịch TP chung tay với nhiều đơn vị khác lên kế hoạch chi tiết, từng bước hành động trên hành trình xây dựng mô hình phát triển kinh tế đêm hiệu quả.
Để khi lượng khách quốc tế đến đông cũng là lúc chúng ta có thể tung ra các dịch vụ đủ sức hút. Chia sẻ với ĐTTC, ông Đặng Mạnh Phước, Giám đốc Công ty Nghiên cứu và tư vấn phát triển điểm đến du lịch Outbox Consulting, nhấn mạnh: “Muốn đón khách ngay từ bây giờ, chúng ta cần chuẩn bị không chỉ an toàn mà cả năng lực cạnh tranh của ngành du lịch. Nếu cứ làm theo cách cũ rất khó phát triển”.   
 Thời điểm này là lúc ngành du lịch TP lên kế hoạch chi tiết cho việc xây dựng mô hình phát triển kinh tế đêm hiệu quả.

Các tin khác