Đây là hội nghị giao ban lần thứ 2 kể từ hội nghị giao ban trực tuyến toàn quốc ngày 16-7. Sau hội nghị đó, Chính phủ đã tổ chức 7 đoàn công tác kiểm tra tại các bộ, địa phương nhằm đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc giải ngân vốn đầu tư công.
Đã có sự chuyển biến và kết quả tích cực
Theo báo cáo của Bộ KH-ĐT, đến nay đã có 52/53 bộ, cơ quan trung ương và 63/63 địa phương có phương án phân bổ vốn ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2020. Tổng số vốn NSNN các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã có quyết định/văn bản giao chi tiết cho các dự án đủ điều kiện giải ngân vốn là 455.491 tỷ đồng, đạt 95,4% kế hoạch đầu tư vốn được Thủ tướng giao (477.573 tỷ đồng).
Hiện nay, có 9 bộ, cơ quan trung ương và 9 địa phương có văn bản đề nghị chuyển trả lại kế hoạch vốn để điều chỉnh cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khác với tổng số vốn là 6.338 tỷ đồng. Đồng thời, Bộ KH-ĐT nhận được đề xuất bổ sung kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2020 của 7 bộ, cơ quan trung ương và 31 địa phương với tổng số vốn là 13.509 tỷ đồng. Còn theo báo cáo của Bộ Tài chính, lũy kế giải ngân từ đầu năm đến 31-7-2020 là 193.040 tỷ đồng, đạt 40,98% kế hoạch Thủ tướng giao (không bao gồm vốn kéo dài từ các năm trước sang). Ước giải ngân đến 31-8 là 221.768 tỷ đồng, đạt 47% so với kế hoạch (cùng kỳ năm 2019 đạt 41,39%).
Với sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Thủ tướng, Chính phủ, tiến độ giải ngân từ cuối tháng 7 đến nay đã có sự chuyển biến và đạt kết quả tích cực. Đặc biệt, đã xuất hiện nhiều cách làm mới, quyết tâm mới như việc lãnh đạo cao nhất của địa phương đi từng công trình; nhiều tỉnh ủy, thành ủy ban hành nghị quyết, đã nêu cao vai trò của hệ thống chính trị, nhất là vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; thường xuyên giao ban, đôn đốc rồi chuyển vốn, chuyển chủ đầu tư…
Đồng thời, nhiều nơi đã đưa ra những chế tài rất mạnh như làm chậm thì không được đấu thầu công trình và không làm chủ đầu tư các công trình tiếp theo; nhiều bộ không tiêu hết tiền đã báo cáo Thủ tướng để điều chuyển vốn cho các công trình dở dang. Theo báo cáo, 5 bộ, cơ quan trung ương và 19 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 60%; nhưng có tới 29 bộ, cơ quan trung ương và 6 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, trong đó, có 15 bộ, cơ quan trung ương và một địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15%.
Kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, người đứng đầu không hoàn thành
Tại hội nghị, phần lớn các bộ ngành, địa phương đều hứa, có quyết tâm giải ngân 95% - 100% vốn đầu tư công, nhất là những địa phương có số vốn lớn như TPHCM, Hà Nội, Hải Phòng. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh giải ngân vốn đầu tư công là chủ trương quan trọng mà các bộ ngành, địa phương cần quán triệt. Cả hệ thống chính trị vào cuộc để thúc đẩy mạnh mẽ giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ những khó khăn, ách tắc mà từ trước đến nay thường mắc phải như khâu giải phóng mặt bằng.
Nhắc lại quyết tâm của Chính phủ là giải ngân hết số vốn 630.000 tỷ đồng của năm 2020, biểu dương nhiều địa phương giải ngân tốt, nhưng Thủ tướng cũng phê bình nhiều địa phương thực hiện rất chậm. Thủ tướng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế cần tập trung khắc phục như việc giao kế hoạch vốn còn chậm (vẫn còn trên 22.000 tỷ đồng vốn kế hoạch chưa được giao); công tác đền bù giải phóng mặt bằng một số nơi chậm, trong khi đây là nút thắt lớn; quy trình thủ tục đầu tư, thanh quyết toán còn phức tạp.
Ở nhiều nơi, cán bộ, công chức, nhà thầu, chủ đầu tư còn thiếu trách nhiệm. Phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương chưa tốt, thiếu hiệu quả… Do đó, Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo của các bộ, cơ quan trung ương và các địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, nhất là các địa phương và bộ, cơ quan trung ương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15% cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, rà soát, chấn chỉnh, có biện pháp cụ thể, thúc đẩy mạnh mẽ tiến độ giải ngân những tháng cuối năm.
Một lần nữa, Thủ tướng nhắc lại tinh thần giải ngân hết số vốn 630.000 tỷ trong năm nay, đây là nguồn quan trọng cho tăng trưởng, giải quyết nhiều việc làm. Chỉ còn hơn 4 tháng là kết thúc năm 2020, nhiệm vụ rất nặng nề để giải ngân hết trên 55% số vốn đầu tư còn lại (khoảng 350.000 tỷ đồng). Thủ tướng yêu cầu các địa phương tiếp tục huy động sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, các cấp ủy Đảng, chính quyền để tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công.
Đây là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị trong năm 2020; là nhiệm vụ trực tiếp của người đứng đầu các bộ, ngành và địa phương. Các bộ trưởng, trưởng ngành, chủ tịch UBND các cấp trực tiếp chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng về việc giải ngân hết số vốn kế hoạch được giao. Tổ chức nào, cá nhân nào làm chậm thì phải kỷ luật nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Không thể nói mà không làm, không thể để có tiền mà không tiêu được do sự chủ quan, việc tổ chức thực hiện kém.
Thủ tướng nhất trí việc thành lập tổ công tác do lãnh đạo có thẩm quyền của địa phương, của ngành trực tiếp xử lý giải quyết đối với các chương trình, dự án quan trọng. Các địa phương tổ chức giao ban, đôn đốc, thảo luận quyết sách cụ thể cho từng dự án ở địa phương. Trường hợp không hoàn thành kế hoạch giải ngân theo tiến độ đề ra thì kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, người đứng đầu, cá nhân liên quan; không xét thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ cho người đứng đầu, chủ đầu tư dự án và cá nhân có liên quan trong năm nay.
TPHCM giải ngân gấp 2,3 lần so với cùng kỳ
Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho biết, tính đến ngày 15-8, TPHCM đã giải ngân gần 21.000 tỷ đồng, đạt 50% kế hoạch vốn (cùng kỳ chỉ có 9.047 tỷ đồng, đạt 27% kế hoạch vốn).
Nếu tính luôn khối lượng hoàn thành nhưng chưa thực hiện thủ tục giải ngân tại Kho bạc Nhà nước TPHCM là 2.533 tỷ đồng, thì tỷ lệ giải ngân đạt 55,8% kế hoạch vốn đã giao. Như vậy, trong bối cảnh cả hệ thống chính trị TPHCM đang nỗ lực đối phó với dịch Covid-19 nhưng giá trị tuyệt đối vốn đầu tư công đã giải ngân gấp 2,3 lần so với cùng kỳ, tỷ lệ giải ngân tăng hơn gấp 1,8 lần cùng kỳ. Điều này đã thể hiện được sự chủ động và nỗ lực rất lớn của TPHCM trong việc hoàn thành giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công trong năm nay.
Để đạt được các kết quả trên, đồng chí Nguyễn Thành Phong cho biết, sau buổi làm việc ngày 20-7 vừa qua của Thủ tướng và các bộ ngành, TPHCM đã đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch đầu tư công theo hướng nâng cao hơn nữa trách nhiệm của người đứng đầu. Tiếp tục đổi mới phương pháp làm việc, góp phần tạo đột phá trong công tác giải ngân, TP triển khai 5 giải pháp đồng bộ.
Thứ nhất, tiếp tục tổ chức giao ban định kỳ 2 tuần/lần với các chủ đầu tư về tình hình giải ngân. Trong đó các sở ngành làm việc trước một bước với các chủ đầu tư để thống nhất phương án giải quyết, UBND TPHCM chỉ giải quyết những vấn đề còn ý kiến khác nhau và cố gắng phiên họp sau không giải quyết lại những kiến nghị cũ.
Thứ hai, TPHCM định kỳ tổ chức thực địa, kiểm tra tiến độ các công trình, dự án; nghe báo cáo và tháo gỡ khó khăn ngay tại công trường.
Thứ ba, tổ chức Hội nghị sơ kết đợt 2 phong trào thi đua 200 ngày chào mừng Đại hội Đảng các cấp, nhằm phân tích các tồn tại, hạn chế của phong trào thi đua, nhất là công tác giải ngân vốn đầu tư công. TPHCM đạt được những kết quả khả quan, có 123/159 công trình, dự án đăng ký thi đua đã hoàn thành đúng tiến độ, đạt 77,4%.
Thứ tư, đẩy mạnh công tác quyết toán các dự án. Tối đa là 30 ngày kể từ ngày ký biên bản nghiệm thu giữa chủ đầu tư và nhà thầu, chủ đầu tư phải lập thủ tục thanh toán tại Kho bạc Nhà nước. Đây là một giải pháp khá hiệu quả, thực tế thời gian qua công tác này đã tạo chuyển biến rất lớn, giúp nâng cao trách nhiệm của chủ đầu tư, nhà thầu và hiện nay hầu như không có chủ đầu tư chậm nộp hồ sơ quyết toán dự án.
Thứ năm, thực hiện nghiêm việc đăng ký vốn, bố trí vốn, giải ngân vốn và quyết toán theo Quy trình quản lý kế hoạch vốn đầu tư công hàng năm do UBND TPHCM ban hành nhằm hạn chế thấp nhất việc bố trí vốn không sát với nhu cầu thực tế giải ngân của dự án.
Đồng chí Nguyễn Thành Phong cho biết, hiện nay, TPHCM đang triển khai 1.643 dự án đầu tư công với tổng kế hoạch vốn giao trong năm 2020 là 42.139 tỷ đồng. Việc giải ngân hết số vốn này sẽ có ý nghĩa rất lớn trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của TPHCM; đồng thời còn là một nhân tố quan trọng để giải quyết việc làm trong bối cảnh Covid-19 đã làm hơn 21.000 doanh nghiệp ở TPHCM giải thể và ngưng hoạt động.
Với vai trò là một đô thị lớn, TPHCM xác định phải nỗ lực nhiều hơn, bởi lẽ nếu TPHCM giải ngân vốn đầu tư công thấp sẽ ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế của TPHCM và cả nước. Trên tinh thần đó, TPHCM sẽ nỗ lực cao nhất, phấn đấu cả năm 2020 giải ngân đạt trên 95% với việc tập trung thực hiện 6 giải pháp sau. Thứ nhất, thực hiện nghiêm Kết luận số 7 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 84 của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh Covid-19.
Dự kiến đầu tháng 9, TPHCM sẽ ban hành Chương trình hành động thực hiện trong 3 tháng cuối năm 2020 để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và phục hồi kinh tế nhằm hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2020. Đồng thời, TPHCM xây dựng gói hỗ trợ thứ hai để hỗ trợ doanh nghiệp trước diễn biến phức tạp của Covid-19, trước mắt là các doanh nghiệp tạm ngưng hoạt động do ảnh hưởng bởi dịch.
Thứ hai, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, cơ quan chủ quản, chủ đầu tư trong việc giải ngân, trường hợp tỷ lệ giải ngân không đạt yêu cầu đề ra thì không xét thi đua hoàn thành nhiệm vụ năm 2020 và không chi thu nhập tăng thêm theo Nghị quyết số 54 của Quốc hội cho người đứng đầu, chủ đầu tư dự án liên quan. Duy trì thường xuyên họp giao ban công tác giải ngân đầu tư công 2 tuần/lần. Rà soát tiến độ thực hiện và giải ngân của từng dự án và điều chuyển vốn từ dự án có tỷ lệ giải ngân thấp sang dự án có tỷ lệ giải ngân cao nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công.
Thứ ba, hưởng ứng đợt 3 phong trào thi đua 200 ngày chào mừng Đại hội Đảng các cấp, TPHCM đã giao các các sở ban ngành, UBND quận huyện đặt mục tiêu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý hồ sơ công việc so với quy trình cơ quan, đơn vị đang triển khai hiện nay, nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đẩy nhanh tiến độ giải ngân.
Thứ tư, đẩy mạnh thực hiện dự án, chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong từng khâu thực hiện nhằm bảo đảm tiến độ thi công dự án. Phân nhóm các dự án gặp vướng mắc về thủ tục đầu tư, xây dựng, đấu thầu; các dự án vướng mắc về thủ tục đất đai, giải phóng mặt bằng; các dự án gặp vướng mắc về kế hoạch vốn và thủ tục giải ngân. Từ đó, lựa chọn một số dự án trọng điểm giải ngân thấp để thảo luận, giải quyết trong Tổ công tác liên ngành về đầu tư của TPHCM.
Thứ năm, tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư đối với các dự án có thu hồi đất. Tổ chức triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 27 của Chính phủ về việc cho phép áp dụng thí điểm cơ chế, quy trình đặc thù để rút ngắn thời gian thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng dự án có thu hồi đất trên địa bàn TPHCM.
Đến nay, TPHCM đã xây dựng xong hệ số điều chỉnh giá đất của 187 dự án tại 24 quận huyện để lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Dự kiến đầu tháng 9 sẽ ban hành để triển khai thực hiện. Thứ sáu, định kỳ hoặc đột xuất kiểm tra tình hình thực hiện công tác giải ngân, quyết toán dự án của các chủ đầu tư và công khai danh sách các cơ quan, đơn vị chậm giải ngân.
Với kết quả thực hiện của TPHCM, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận xét, TPHCM đạt được những kết quả đáng mừng với những giải pháp hết sức cụ thể; TP cần cố gắng, thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa, quyết tâm cao hơn nữa để giải ngân đạt 95% theo cam kết.
| Kiến nghị Thủ tướng giải quyết 2 vấn đề Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong kiến nghị Thủ tướng xem xét, chỉ đạo giải quyết 2 vấn đề. Thứ nhất, ngày 20-7 vừa qua, Thủ tướng, các Phó Thủ tướng và lãnh đạo bộ ngành đã làm việc với TPHCM để giải quyết các khó khăn vướng mắc đối với 12 dự án đầu tư trên địa bàn TPHCM. Rất mong Thủ tướng chỉ đạo sớm ban hành Thông báo kết luận để TPHCM triển khai thực hiện. Thứ hai, TPHCM hiện có 126 dự án chậm thực hiện do vướng quy định về xử lý phần đất do Nhà nước trực tiếp quản lý nằm xen cài trong các dự án. Do vậy, TPHCM kiến nghị Chính phủ sớm ban hành văn bản hướng dẫn nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nêu trên giúp TPHCM và các địa phương trong cả nước có cơ sở thực hiện. |
