Chung Thiểm Thiểm - “Con sói cô độc” của Trung Quốc

(ĐTTCO) - Vào tháng 1-2021, vị trí số 1 trên bảng xếp hạng tỷ phú Trung Quốc đã bất ngờ thay đổi. Tỷ phú công nghệ Jack Ma sau thời gian dài nắm giữ vị trí số 1 tỷ phú Trung Quốc đã bị soán ngôi bởi một nhân vật được báo chí mệnh danh là “con sói cô độc” của Trung Quốc, tỷ phú Chung Thiểm Thiểm, doanh nhân không được nhiều người biết tới. 

Chung Thiểm Thiểm - “Con sói cô độc” của Trung Quốc
Tham vọng biến nước thành vàng
Khác với Jack Ma, Chung Thiểm Thiểm là một trong số ít các tỷ phú tự thân làm giàu từ lĩnh vực khác ngoài công nghệ. Tuổi thơ của Chung Thiểm Thiểm phải bỏ dở việc học và tham gia lao động. Chỉ khi đến những năm 1980, Chung Thiểm Thiểm mới có cơ hội hoàn tất việc học và tạo dựng sự nghiệp. Cũng chính từ đây, Chung Thiểm Thiểm đã tự viết nên câu chuyện thần kỳ của riêng mình với thương hiệu nước đóng chai Nông Phu Sơn Tuyền.
Năm 1988, Trung Quốc thành lập đặc khu kinh tế đảo Hải Nam, hàng chục ngàn người, bao gồm Chung Thiểm Thiểm đã từ bỏ quê nhà Hàng Châu, di cư nhằm tìm kiếm cơ hội đổi đời. Ông quyết định khởi nghiệp bằng cách trồng nấm. Tuy nhiên, do thời tiết ở Hải Nam sáng ẩm, trưa khô, nấm không thể sống được. Ông đã thất bại và mất trắng toàn bộ vốn liếng dành dụm được. Không nản lòng, Chung Thiểm Thiểm tiếp tục thử sức với một số công việc kinh doanh khác, chẳng hạn như mở cửa hàng bán rèm hoặc nuôi tôm.
Nhưng chỉ đến khi ông được Tông Khánh Hậu, một người đồng hương và là Giám đốc Công ty thực phẩm đóng hộp Wahaha, mời về làm Giám đốc chi nhánh nhượng quyền Wahaha tại đảo Hải Nam, mọi thứ mới thay đổi với ông. Đến những năm 1990, Chung Thiểm Thiểm đã trở thành triệu phú bậc nhất tại đảo Hải Nam. Điều này khiến mối quan hệ với Tông Khánh Hậu trở nên bất hòa, và Chung Thiểm Thiểm rẽ sang một lĩnh vực mới. 
Thập niên 90 là thời kỳ hoàng kim của các sản phẩm chăm sóc sức khỏe tại Trung Quốc. Cơ hội dồi dào, lợi nhuận thu về vô cùng cao, lại ít gặp phải sự cạnh tranh trên thị trường. Bằng sự nhạy bén trong kinh doanh, ông đã thành lập Công ty TNHH Dược phẩm Dưỡng sinh Đường Hải Nam. Sau một thời gian nghiên cứu, thuốc viên dưỡng sinh nấu từ ba ba ra mắt trên thị trường và trở thành mặt hàng bán chạy chỉ trong một năm. Thừa thắng xông lên, ông giới thiệu thêm nhiều sản phẩm sức khỏe khác và gây dựng chỗ đứng vững chắc trong lòng người tiêu dùng.
Năm 1996, Chung Thiểm Thiểm thành lập Công ty TNHH Nông Sơn Phu Tuyền. Thời điểm những năm 1990, tại Trung Quốc chỉ có 2 thương hiệu nước uống đóng chai cạnh tranh lẫn nhau đó là Wahaha của tỷ phú Tông Khánh Hậu và Danone của Pháp. Dân số Trung Quốc vào năm 1996 đã chạm mốc 1,2 tỷ người nhưng chỉ có 2 nhà cung cấp nước uống đóng chai, nên đây là “cơ hội vàng” để Chung Thiểm Thiểm tìm được chỗ đứng, tiếp tục khai thác tiềm năng thị trường.
Mới gia nhập thị trường, Chung Thiểm Thiểm phải giải được bài toán làm thế nào có thể chen chân vào thị trường mà người tiêu dùng vốn đã quen với sự xuất hiện của 2 thương hiệu nước uống đóng chai lâu năm Wahaha và Danone. Ông Chung đã tiếp cận thị trường một cách mới lạ, ông đã đưa ra khẩu hiệu: “Nước khoáng Nông Phu Sơn Tuyền ngọt hơn một chút”.
Khẩu hiệu này không khác gì lời “tuyên chiến” của ông Chung dành cho Tông Khánh Hậu. Bởi thị hiếu của người tiêu dùng Trung Quốc cho rằng nước có vị ngọt hơn là nước sạch, có nguồn gốc từ nước khoáng thiên nhiên, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe so với sản phẩm nước đóng chai của hãng Wahaha và Danone được sản xuất thông qua phương pháp chưng cất. Nắm bắt nỗi lo ngại nước bẩn trên thị trường, Chung Thiểm Thiểm đã chủ động tìm kiếm những nguồn nước trên các đỉnh núi không chỉ ở Chiết Giang mà còn ở khu vực Tân Cương. 
Ông tung ra dòng sản phẩm nước trái cây Nông Phu Quả Viên và nhận được phản hồi tốt từ thị trường. Sau đó, vị doanh nhân này liên tiếp cho ra mắt hàng loạt sản phẩm mới như đồ uống bổ sung năng lượng “Scream”, nước chanh bù điện giải “C100”, đồ uống vitamin, trà không đường “Đông Phương Thụ Diệp”, trà sữa… 

Kiến thiết đế chế
Để đưa sản phẩm tiếp cận xa hơn với người tiêu dùng, Chung Thiểm Thiểm đã thực hiện chiến lược giá “cây đinh ba”. Ông đưa ra 3 mức giá dành cho 3 phân khúc khách hàng khác nhau, bao gồm: nước đóng trong các chai nhựa và bán với giá 1,5 tệ dành cho giới bình dân; dòng sản phẩm cao cấp hơn đóng trong chai thủy tinh với giá 30-45 tệ dành cho giới thượng lưu; cuối cùng là phân khúc dành cho các quan chức cấp cao, được thể hiện rõ nét trong việc các sản phẩm của Nông Phu Sơn Tuyền luôn xuất hiện trong hầu hết các cuộc họp quan trọng của giới chính trị.
Chiến lược của Chung Thiểm Thiểm nhanh chóng đạt hiệu quả, doanh số Nông Phu Sơn Tuyền tăng nhanh chóng và chiếm được thị phần cao trên thị trường. Nhu cầu của thị trường tăng đã đưa đến một bài toán cho doanh nghiệp, chi phí vận tải (logistics) bắt đầu “ăn” vào biên lợi nhuận của công ty, ngược lại khả năng cung cấp của hệ thống sản xuất không đủ công suất để tạo ra lợi nhuận cao hơn trong một khoảng thời gian nhất định. Đặc biệt, nguồn nước sạch của Nông Phu Sơn Tuyền được khai thác từ núi Thiên Sơn, vùng Tân Cương xa xôi, được vận chuyển về nhà máy xử lý tại Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang. Quãng đường có chiều dài tổng cộng 3.890km và mất từ 1-2 ngày di chuyển. 
Để giảm chi phí vận chuyển, Chung Thiểm Thiểm đã đầu tư các nhà máy trong bán kính 500km tính từ nguồn khai thác nước. Xung quanh các nhà máy nước, thay vì đầu tư các cửa hàng kinh doanh, công ty đại diện, Chung Thiểm Thiểm đã mở cửa cho các nhà phân phối tham gia vào dây chuyền kinh doanh của ông. Cho đến nay đã có đến 4.500 nhà phân phối nằm dưới quyền quản lý của Nông Phu Sơn Tuyền, tạo ra mạng lưới cung cấp sản phẩm đến từng siêu thị, cửa hàng, nhà hàng, quán ăn trên khắp Trung Quốc, giúp biên lợi nhuận của công ty luôn giữ vững ở mức 60% qua nhiều năm. 
Vào ngày 8-9-2000, Công ty Nông Phu Sơn Tuyền lần đầu niêm yết trên sàn chứng khoán (IPO) tại Hồng Công. Ngay sau khi niêm yết, cổ phiếu công ty đã tăng giá 6,5%, việc sở hữu 84% lượng cổ phiếu mang về 5,4 tỷ USD cho Chung Thiểm Thiểm giúp ông vượt mặt ông chủ Tencent Mã Hóa Đằng và người sáng lập Alibaba Jack Ma để giữ ngôi vị người giàu nhất Trung Quốc.  
 Cổ phiếu Công ty Nông Phu Sơn Tuyền, cơ nghiệp của tỷ phú Chung Thiểm Thiểm đã tăng gấp 3 lần giá trị trong 4 tháng cuối năm 2020. Trong khi đó, cổ phiếu Công ty bào chế vaccine Beijing Wantai Biological đã tăng 2.500% trong suốt thời kỳ Covid-19, giúp khối tài sản của ông tăng từ 13,5 tỷ USD lên 91,7 tỷ USD trong năm 2020. Chỉ số Tỷ phú Bloomberg đã xếp Chung Thiểm Thiểm là người giàu nhất châu Á và xếp hạng 6 tỷ phú thế giới.

Các tin khác