Kinh doanh casino: Cần công cụ kiểm soát rửa tiền

(ĐTTCO) - Thực hiện Nghị định 03/2017 của Chính phủ về kinh doanh casino, NHNN đã xây dựng và ban hành Thông tư 10 về quản lý ngoại hối đối với hoạt động kinh doanh casino trên lãnh thổ Việt Nam, bắt đầu có hiệu lực từ ngày 15-10. 
Theo đó, người nước ngoài trong casino được chuyển ngoại tệ tiền mặt trả thưởng ra nước ngoài qua NH. Đây là quy định thông thoáng, nhưng hiện có thể dẫn đến việc hợp thức hóa tiền bẩn, chảy máu ngoại tệ… ĐTTC đã trao đổi với TS. NGUYỄN TRÍ HIẾU, chuyên gia tài chính NH, xung quanh vấn đề này.
PHÓNG VIÊN: - Thưa ông, ông nhìn nhận như thế nào về mặt tích cực và rủi ro khi hoạt động kinh doanh casino được hợp pháp hóa tại Việt Nam?
TS. NGUYỄN TRÍ HIẾU: - Về mặt tích cực, thứ nhất, khi hoạt động kinh doanh casino chính thức được cấp phép sẽ hạn chế việc người Việt Nam sang biên giới đánh bạc, vì hiện casino ban đầu là phục vụ người nước ngoài, nhưng trong tương lai có thể mở dần cho người dân địa phương.
Thứ hai, kinh doanh casino là hoạt động chịu thuế, do đó các doanh nghiệp (DN) được phép kinh doanh casino phải đóng thuế sẽ bổ sung cho ngân sách quốc gia. Thứ ba, casino sẽ hỗ trợ ngành du lịch - ngành kinh tế được xem là mũi nhọn - trong việc hút du khách đến Việt Nam.
Về mặt tài chính, các DN kinh doanh casino thu hút được dòng ngoại tệ rất lớn từ khách hàng nước ngoài. Về xã hội, xu hướng hiện nay của nhiều quốc gia cho phép casino được hoạt động kinh doanh tại nước ngoài, nên đây là bước hòa nhập với xã hội toàn cầu. Hiện nay chúng ta đã cho phép casino hoạt động, nhưng chỉ ở vài địa điểm dành cho người nước ngoài, đồng thời thí điểm cho phép người Việt Nam được vào chơi tại một số dự án đầu tư khu du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp. 
Để giảm thiểu rủi ro, quy định quản lý ngoại hối của NHNN đối với hoạt động kinh doanh casino cần phải chặt chẽ, cụ thể hơn về việc chuyển tiền vào casino như thế nào, chuyển ra như thế nào để phòng tránh việc rửa tiền, chuyển tiền bất hợp pháp.
Việc mở rộng hoạt động casino cho người Việt cũng sẽ có những ảnh hưởng không tốt về mặt xã hội. Bởi thực tế đã có rất nhiều trường hợp người đánh bạc đi đến phá sản, hoặc có những hành vi vi phạm pháp luật. Về văn hóa, việc đánh bạc đang rất phổ biến ở nước ta, nếu mở rộng đối tượng được vào chơi trong casino sẽ càng khuyến khích xu hướng này.
Về kinh tế, kinh doanh casino sẽ nảy sinh những hiện tượng tiêu cực khi những cá nhân thua bài bạc sẽ ảnh hưởng đến kinh tế gia đình. Về mặt tài chính, các điểm kinh doanh casino có thể là nơi để tội phạm rửa tiền. Một người vào casino đánh bạc có thể chuyển tiền sang con chip để đánh bạc, lúc họ ra khỏi sòng casino sẽ đổi con chip lấy tiền mặt, tức có thể tiền vào là tiền bẩn và tiền ra là tiền sạch. Do đó, kinh doanh casino vẫn có những điểm tiêu cực bên cạnh điểm tích cực.

- Như ông nói, quy định của Thông tư 10 đang khiến nhiều người lo ngại việc chuyển tiền bất hợp pháp, rửa tiền. Vậy giải pháp nào để hạn chế vấn đề này?

- Thông tư 10 hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động kinh doanh casino, cho phép người chơi tại casino được bán ngoại tệ cho NH hoặc đại lý đổi ngoại tệ của TCTD lấy VNĐ. Nếu không muốn quy đổi, người chơi được chuyển số ngoại tệ tiền mặt trả thưởng ra nước ngoài qua NH. Như vậy, người chơi vào casino có thể sử dụng tiền mặt hoặc chuyển khoản vào tài khoản của DN kinh doanh casino, và khi họ ra khỏi casino có thể đưa lệnh cho casino chuyển VNĐ vào tài khoản nào đó, hoặc chuyển ngoại tệ vào tài khoản khác ở nước ngoài.
Kinh doanh casino: Cần công cụ kiểm soát rửa tiền ảnh 1 Ảnh minh họa. 
Bởi nếu thả lỏng hoạt động này, không loại trừ sẽ có hoạt động rửa tiền. Nếu tiền vào thông qua phương thức chuyển khoản từ NH, phía NH nhận được tiền để chuyển khoản vào casino, tức đã có sàng lọc. Nhưng nếu người chơi đem tiền mặt đến casino sẽ rất khó điều tra nguồn gốc khoản tiền này.
Đối với người Việt Nam vào casino chơi cũng áp dụng tương tự. Tức nếu người chơi mang VNĐ đến casino đổi chip, khi được trả lại cũng là VNĐ vào tài khoản người chơi và không chuyển sang loại ngoại tệ khác, như vậy sẽ tránh được tình trạng rửa tiền hay chuyển ngoại tệ sang tài khoản khác ở nước ngoài. Hiện nay chúng ta chưa có quy định này, nhưng đây là điều có thể thực hiện để tránh trường hợp tiền vào bẩn và tiền ra sạch, cũng như tiền vào là VNĐ nhưng chuyển ra là ngoại tệ. 

- Từ kinh nghiệm quản lý hoạt động kinh doanh casino của các nước khác, ông có đề xuất nào về công cụ kiểm soát rủi ro đối với hoạt động kinh doanh casino tại Việt Nam?
- Hoạt động casino liên quan đến tài chính nên casino là nơi nhiều đối tượng phạm pháp sử dụng để rửa tiền. Có thể nói ở đâu cũng vậy, casino đều là nơi các hoạt động phạm pháp thường xảy ra. Chính phủ các nước cũng có quy định kiểm soát chặt hoạt động này, nhưng các nhà quản lý casino vẫn thả lỏng để thu hút nhiều khách đến chơi.
Tại Việt Nam, để hạn chế rủi ro liên quan đến vấn đề tài chính trong hoạt động kinh doanh casino, quy định về quản lý ngoại hối của NHNN phải rất chặt chẽ trong vấn đề tiền đầu ra đầu vào của casino, chuyển từ nội tệ sang ngoại tệ, chuyển khoản nội tệ, chuyển khoản ngoại tệ. 
Điều quan trọng là cơ quan chức năng phải thường xuyên giám sát các hoạt động của casino để ngăn chặn hoạt động rửa tiền hoặc phạm pháp, thậm chí cần có chế tài mạnh để xử lý nếu nhà quản lý casino không tuân thủ pháp luật. Đồng thời, Thông tư 10 của NHNN còn quy định DN được chấp nhận thẻ NH của người chơi để đổi đồng tiền quy ước khi tham gia các trò chơi tại điểm kinh doanh casino.
Quy định như vậy chưa đầy đủ, vì thẻ NH được hiểu là bao gồm thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng. Do đó, cũng cần có những quy định chặt chẽ về vấn đề này. Theo đó không cho phép dùng thẻ tín dụng để thanh toán tiền chơi tại các casino, chỉ chấp nhận thẻ ghi nợ. 
- Xin cảm ơn ông.

Các tin khác