Phát hiện 6 loại coronavirus mới ở dơi

(ĐTTCO) - Các nhà khoa học đã phát hiện ra sáu loại coronavirus hoàn toàn mới ẩn nấp trong các loài dơi ở Myanmar.

© Geza Farkas/Shutterstock
© Geza Farkas/Shutterstock

Những virus này cùng họ với virus SARS-CoV-2 hiện đang lan rộng trên toàn cầu; nhưng các nhà nghiên cứu cho biết những loài mới không liên quan chặt chẽ về mặt di truyền với SARS-CoV-2 hoặc 2 loại coronavirus khác gây nhiễm trùng nặng ở người - hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS), gây ra đại dịch 2002-2003, và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS).

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra virus trong khi khảo sát dơi ở Myanmar như một phần của chương trình do chính phủ tài trợ có tên PREDICT để xác định các bệnh truyền nhiễm có khả năng lây nhiễm từ động vật sang người. Và dơi là nghi phạm chính, vì loài động vật có vú này được cho là có hàng ngàn coronavirus chưa được phát hiện.

SARS-CoV-2, gây ra bệnh Covid-19, cũng được cho là bắt nguồn từ loài dơi trước khi chuyển sang người, chúng có thể đi đường vòng qua một số vật chủ trung gian trước.

Từ năm 2016 đến 2018, các nhà khoa học đã thu thập hàng trăm mẫu nước bọt và guano (phân dơi) từ 464 con dơi thuộc ít nhất 11 loài khác nhau. Họ đã lấy mẫu tại 3 địa điểm ở Myanmar, nơi con người tiếp xúc gần gũi với động vật hoang dã do thay đổi mục đích sử dụng đất và các hoạt động giải trí và văn hóa - chẳng hạn như thu hoạch guano để làm phân bón.

"Hai trong số các địa điểm này cũng có hệ thống hang động phổ biến nơi mọi người thường xuyên tiếp xúc với dơi thông qua việc thu hoạch guano, thực hành tôn giáo và du lịch sinh thái", các nhà nghiên cứu viết trong nghiên cứu được công bố trực tuyến vào ngày 9-4 trên tạp chí PLOS ONE.

Các nhà nghiên cứu đã phân tích trình tự di truyền từ các mẫu này và so sánh chúng với bộ gen của các coronavirus đã biết. Các loại virus mới đã được tìm thấy ở 3 loài dơi: dơi nhà vàng Greater Asiatic (Scotophilus Heathii), nơi PREDICT-CoV-90 được tìm thấy; dơi đuôi nhăn môi (Chaerephon plicatus), là vật chủ của PREDICT-CoV-47 và -82; và dơi mũi lá của Horsfield (Hipposideros larvatus), mang PREDICT-CoV-92, -93 và -96.

Các nhà nghiên cứu cho biết cần có thêm nghiên cứu để hiểu 6 loại virus mới này có khả năng lây lan sang các loài khác hay không, và cách chúng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

"Nhiều coronavirus có thể không gây nguy hiểm cho con người, nhưng khi chúng ta xác định sớm những bệnh này ở động vật, tại nguồn, chúng ta có cơ hội quý giá để điều tra mối đe dọa tiềm tàng", đồng tác giả nghiên cứu Suzan Murray, giám đốc Chương trình y tế toàn cầu của Smithsonian, cho biết trong một tuyên bố. "Giám sát, nghiên cứu và giáo dục cảnh giác là những công cụ tốt nhất giúp chúng ta ngăn chặn đại dịch trước khi chúng xảy ra".

Sự tiếp xúc giữa con người và động vật hoang đang trở nên phổ biến hơn, và sự tàn phá hiện tại do Covid-19 gây ra chỉ là một lời nhắc nhở về sức khỏe của con người có liên quan chặt chẽ đến những tương tác như vậy.

"Trên toàn thế giới, con người đang tương tác với động vật hoang dã với tần suất ngày càng tăng, vì vậy chúng ta càng hiểu về các loại virus này ở động vật - điều gì cho phép chúng biến đổi và chúng lây lan sang các loài khác như thế nào thì càng tốt, chúng ta có thể giảm khả năng gây đại dịch" - Marc Valitutto, cựu bác sĩ thú y thuộc Chương trình Sức khỏe Toàn cầu của Smithsonian, cho biết trong tuyên bố.

Các tin khác